Nếu bạn đã theo dõi tin tức tài chính, có lẽ bạn đã nghe nói về "đường cong lợi suất" và danh tiếng của nó như một công cụ dự báo suy thoái. Nhưng chính xác nó là gì và tại sao lại quan trọng? Đối với các nhà giao dịch và nhà đầu tư ngoại hối, hiểu về đường cong lợi suất là chìa khóa để dự đoán các biến động của thị trường.
Đường cong lợi suất thể hiện lãi suất của các trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ theo các kỳ hạn khác nhau. Đường cong này cho thấy trái phiếu có kỳ hạn dài cung cấp lợi suất cao hơn vì số rủi ro mà nhà đầu tư phải chịu trong suốt thời gian nắm giữ. Đường cong đảo chiều khi lãi suất ngắn hạn cao hơn lãi suất dài hạn. Trong lịch sử, sự đảo chiều này đã hoạt động như một chỉ báo báo hiệu một đợt suy thoái sắp tới.
Đường cong lợi suất tiếp tục giữ trạng thái đảo chiều trong tháng 5 năm 2025. Lợi suất trái phiếu kỳ hạn 2 năm ở mức 3.98%, trong khi lợi suất kỳ hạn 10 năm lên tới 4.37%, tạo ra mức chênh lệch -0.39%. Sự đảo chiều này đã kéo dài hơn 20 tháng — đây là khoảng thời gian dài nhất kể từ đầu những năm 1980.
Lợi suất Trái phiếu Kho bạc Mỹ
Nguồn: Bloomberg.com. Dữ liệu tính đến ngày 13 tháng 5 năm 2025.
Chỉ Báo Kinh Tế: Một Bức Tranh Trộn Lẫn
Dù đường cong lợi suất phát tín hiệu đáng lo ngại, các chỉ báo kinh tế khác lại phản ánh bức tranh tổng thể phức tạp hơn.
- Tổng sản phẩm quốc nội (GDP): Nền kinh tế Mỹ ghi nhận quý giảm đầu tiên kể từ đầu năm 2022, với mức giảm 0.3% trong quý 1 năm 2025. Thâm hụt thương mại tăng lên mức cao nhất do nhập khẩu gia tăng trước khi áp dụng mức thuế mới.
- Tỷ lệ thất nghiệp: Thị trường lao động tổng thể vẫn mạnh ở mức 4.2%, nhưng tỷ lệ thất nghiệp ở giới trẻ (16–19 tuổi) lên tới 12.9% (gần gấp ba lần mức trung bình), cho thấy thanh niên gặp khó khăn trong việc gia nhập thị trường lao động và là nhóm chịu ảnh hưởng đầu tiên khi có biến động kinh tế. Sự chênh lệch này có thể là dấu hiệu sớm về các điểm yếu sâu hơn trong nền kinh tế mà các con số tổng thể không phản ánh.
- Lạm phát: Việc áp dụng mức thuế mới gần đây đã khiến giá tiêu dùng tăng. CPI tháng 4 tăng 0.2%, trong khi CPI lõi (loại trừ thực phẩm và năng lượng) tăng 0.3%. CPI tổng tăng 2.4% so với cùng kỳ năm trước, trong khi CPI lõi đạt 2.8%.
- Niềm tin người tiêu dùng: Chỉ số Niềm tin Người tiêu dùng của Đại học Michigan giảm xuống 52.2 vào tháng 4 năm 2025, từ mức 57 vào tháng 3. Điều này phản ánh sự lo ngại về môi trường kinh tế không chắc chắn và lạm phát.
Thuế Quan và Ảnh Hưởng Kinh Tế của Chúng
Môi trường kinh tế trở nên phức tạp hơn do các chính sách thương mại gần đây. Chính phủ Mỹ bắt đầu áp thuế 30% lên nhiều loại hàng nhập khẩu từ Trung Quốc trong những tháng đầu năm 2025. Các biện pháp này đã khiến giá tiêu dùng – đặc biệt là đồ nội thất gia đình – tăng cao.
Bảo hộ ngành công nghiệp nội địa thông qua thuế quan có thể gây rủi ro cho chi tiêu tiêu dùng và đầu tư doanh nghiệp. Cục Dự trữ Liên bang (Fed) nhận thức rõ rằng các chính sách thương mại này sẽ kéo dài con đường hướng đến ổn định giá cả.
Quan điểm của Fed
Fed đã giữ lãi suất chủ chốt ở mức 4.3% trong cuộc họp thứ ba liên tiếp nhằm kiểm soát lạm phát và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Chủ tịch Jerome Powell cho biết mọi quyết định lãi suất trong tương lai sẽ phụ thuộc vào dữ liệu kinh tế.
Kết Luận: Cần Thận Trọng
Sự đảo chiều kéo dài của đường cong lợi suất cho thấy một cuộc suy thoái có thể đang đến gần, mặc dù vẫn chưa rõ ràng. Một số lĩnh vực của nền kinh tế vẫn mạnh, nhưng nhiều dấu hiệu cho thấy có những điểm yếu tiềm ẩn.
Nhà đầu tư cùng những người hoạch định chính sách cần theo dõi cẩn thận những diễn biến này vì chúng rất quan trọng cho quyết định. Trong bối cảnh kinh tế không chắc chắn, việc đa dạng hóa danh mục, giữ thanh khoản và cập nhật thông tin là rất cần thiết.
Hãy nhớ rằng mặc dù đường cong lợi suất là một công cụ hữu ích, nhưng nó chỉ là một trong nhiều chỉ báo. Để đưa ra quyết định sáng suốt, cần có cái nhìn toàn diện về tình hình kinh tế.